Bescherming voor brutalistisch rioolvijzelgemaal Ede

De gemeente Ede heeft het brutalistisch vijzelgemaal op het RwZI-terrein voorbeschermd. Dit vanwege een verzoek tot aanwijzing tot monument van Heemschut. Met de procedure is een begin gemaakt. Door snelle samenwerking tussen de Werkgroep Post ’65 en Heemschut Gelderland is het gemaal onder de aandacht gebracht.

Het waterschap Vallei en Veluwe heeft ter plaatse plannen voor herontwikkeling. Het betonnen Post ’65 bouwwerk leek daarmee tussen wal en schip te vallen. Rond de plannen en de toekomst van het gemaal in het Kees van Lohuizenpark was veel ongewis. Reden voor Heemschut om bij de gemeente in februari aan te dringen op duidelijkheid.

Post ’65 icoon

Op social media klonk niets dan enthousiasme voor het brutalistische bouwwerk. Het vijzelgemaal is bovendien als icoon opgenomen in de Post ’65 inventarisatie van de gemeente Ede. Hierin wordt het als volgt omschreven:

“Na de Tweede Wereldoorlog kreeg vrijwel elk dorp in de gemeente Ede de beschikking over een eigen rioolwater-zuiveringsinstallatie (RwZi). Die bestaan doorgaans uit een gemaal, een bergingsbassin en een reeks tanks waar het afvalwater kan bezinken, beluchten en nabezinken. […] Het complex wordt gedomineerd door een twintig meter hoog gemaal met verdeeltoren. Dat robuuste bouwwerk van beton is opgebouwd uit geometrische vormen: een driehoek, rechthoek, trapezium, cilinder en kegel. Motoren bovenin het gemaal zetten schroefvormige vijzels in werking”.

Erfgoedvereniging Heemschut is opgetogen dat de plaatselijke overheid in ieder geval al de waarde inziet van de brutalistische topper. “We hopen dat ook het waterschap het vijzelgemaal omarmt als deel van zijn geschiedenis en erfgoed”.