Bij Stork, 150 jaar

Toch wel opmerkelijk, een bedrijf  dat honderdvijftig jaar geleden werd gesticht en waar de naam  nog steeds in verband gebracht wordt met producten die veelal een lang leven beschoren zijn. Stork begon z’n geschiedenis als textielfabriek in Oldenzaal, een van de vele textielfabrieken in de regio. Het was toch niet dat succes waar de oprichter op gehoopt had en door het feit dat de  familie Stork een familie van ondernemers waren, met gevoel voor de tijdgeest, schakelde men over op de metaal sector en verplaatste het bedrijf naar Hengelo. Dit bleek een goede zet te zijn, metaal bedrijven in de regio waren er niet zoveel en met de langzaam opgebouwde expertise kon men de markt, ook internationaal goed bedienen. Om zover te komen met een familiebedrijf, waren goede onderlinge verhoudingen van groot belang en ook verschillende disciplines. Dit bleek bij de familie Stork ruimschoots voorhanden. Het boek geeft een beschrijving van de broers, de “founding fathers” en laat goed zien hoe de diversiteit van de achtergronden van de broers het bedrijf groot maakten. Ook de volgende generatie leverde daar een belangrijke bijdrage. Het bedrijf werd pas in 1919 een N.V., iets wat de oprichter, C.T. Stork eigenlijk nooit gewild had. Echter door de groei werd het noodzakelijk ook vreemd kapitaal aan te trekken.

Vanaf de  start bleek het bedrijf,  ook belang te hechten aan sociale cohesie wat de werknemers betrof. Pensioenfonds, ziekenkas werden opgericht, aandacht voor  opleidings mogelijkheden voor het personeel, zoals een bedrijfsschool en bibliotheek. Ook vrije tijds besteding gestimuleerd, zoals sportclub, harmonie en mannenkoor. In een later stadium  kwam ook het welzijn van de arbeiders aan de orde met onder andere de stichting van een badhuis, medische voorzieningen en de bouw van het tuindorp Het Lansink. Ook voor de gemeente Hengelo heeft het bedrijf naast het scheppen van werkgelegenheid veel betekend door o.a. de oprichting van een ziekenhuis  te entameren.

Verder is natuurlijk een groot deel van het boek gewijd aan het reilen en zeilen van het bedrijf.  De crisis van de jaren dertig, de Tweede Wereldoorlog  waren zware tijden. Na 1945, bij de Wederopbouw periode ging het allemaal zeer voorspoedig. Tot de crisis van de jaren zeventig, het bedrijf ging op in een groter geheel VMF. De maakindustrie in Nederland stond op de tocht en veel zou verdwijnen. Stork in onderdelen heeft het hoofd boven water kunnen houden. Vandaar dit  jubileum. Het is een goed leesbaar boek geworden dat rijk geïllustreerd is, bij het Historisch Centrum Overijssel in Zwolle is  een grote Stork collectie  aanwezig.

Red. Gerard Löbker; bijdr. Van Hans van den Broek, Hans Morssinkhof e.a.

Bij Stork, 150 jaar

Zwolle, W-Books, 2018, 419 p.; ills.

ISBN 978 94 62 583047 / Prijs  € 29,95